Polak czy nie Polak?

[outsider]

Rzucając okiem na listę zwycięzców mającego odbyć się dzisiaj po raz kolejnego wyścigu Tour de Doubs wpadło mi przypadkiem nazwisko zwycięzcy o polsko brzmiącym nazwisku. Niejaki Alexandre (Aleksander) Sowa wygrał ten wyścig w 1953 roku.
Kolarz urodzony w 1927 w Lubomierzu na Dolnym Śląsku (wtedy w części Niemiec), ścigał się podczas Tour de Pologne 1949 i Wyścigu Pokoju 1950 w reprezentacji Polonii francuskiej, a w 1952 roku zaliczył krótki epizod w Tour de France, gdyż jego przygoda skończyła się na 5 etapie z Roubaix do Namur. Sowa wystąpił w ekipie regionu Centralnej i Północnej Francji (Nord Est Centre). Jak pisze w swoim artykule Piotr Ejsmont, Sowa obywatelstwo francuskie uzyskał jednak dopiero w 1954 roku o czym wspomina również profil CyclingArchives. http://www.pro-cycling.org/tdf/index.php?kategoria=wiadomosci&artykul=26993
http://www.cyclingarchives.com/coureurfiche.php?coureurid=14907
Ten sam portal, wikipedia i wszystkie znane mi bazy jak PCS, umieszczają go jednak przez całą karierę jako jeżdżącego pod flagą francuską. Nie jest on umieszczany również w znanych mi spisach Polaków jeżdżących w Tour de France tworzonych przez naszych dziennikarzy, którzy przed erą Langa umieszczają w nich jedynie nazwiska Edwarda Klabińskiego i Tadeusza Wieruckiego.

Czy waszym zdaniem Sowy nie powinniśmy traktować jako drugiego po Klabińskim Polaka, który wystąpił w Wielkiej Pętli? Może macie jeszcze jakieś źródła w których można coś o nim przeczytać?

[Mruczek]

Trudno powiedzieć…zależy, kim on sie czuł, Polakiem czy Francuzem…jeśli Polakiem, wychowany tak został, to jak najbardziej, mimo ze urodził się w ówczesnych Niemczech i reprezentował inny kraj

[Naczelny]

Wszystkie osiągnięcia do 1954 roku powinny być traktowane jako Polskie - o ile miał Polski paszport i/lub był zarejestrowany w PZKol-u. Tak na marginesie. Także start w TdF w 1952.

---

Do 1954 miał, faktycznie, zarejestrowane obywatelstwo Polskie. Pomimo, że urodził się w Liebenthal, to pomiędzy 1945 a 1954 jego miasto było w granicach Polski. Niestety, nie mam żadnej informacji gdzie mieszkał w okresie międzywojennym, wojennym i powojennym. Jedynie, że od 1949 roku startował w barwach ekip francuskich - stąd duże prawdopodobieństwo, że w Polsce jednak nie mieszkał.

Co ciekawe został zwycięzcą 8-go etapu Tour de Pologne w 1949 roku, tj. w pierwszym roku ścigania się w barwach Stella Dunlop. W 1950 roku startował w wyścigu Pokoju (był często w pierwszej dziesiątce). Później niestety nie mam żadnych wpisów o jego startach w wyścigach w Polsce.

Być może, ale tego nie wiem, do 1950 był członkiem ekipy francuskiej - ale nadal mieszkał w Polsce? Bo zwyczajowo trzeba odczekać pięć lat na uzyskanie obywatelstwa. Uzyskał je pięć lat po tym, jak zaczął ścigać się we francuskiej ekipie. Stąd moje podejrzenie, jednak przy braku informacji ciężko to zweryfikować.

Z innych ciekawostek w Lubomierzu, jego rodzinnym (?) mieście kręcone były miejskie sceny Sami swoi. Taka dygresja na wspomnienie tego filmu…

Nota bene jego małżonką, 9 lat młodszą, była Władysława (Wladislava) Sowa z domu Gajewski, która zmarła w 30 listopada tego samego roku co mąż.

Oto tłumaczenie nekrologu Aleksandra Sowy:

Pani Władysława Sowa, jego żona; Państwo Lucien Sowa, jego syn; Bertrand i Julie, Coralie i Jean-Philippe, Thibaud i Solène, jej wnuki; Leo, jego ukochany prawnuk; jego siostra, jego brat i szwagierki; jego siostrzeńcy i siostrzenice; a także cała rodzina i przyjaciele,

Pan Alexandre SOWA

21 czerwca 2017 roku w wieku 90 lat. Alexandre spoczywa w komorze pogrzebowej domu opieki Demi-Lune przy rue Jouffroy. Jego pogrzeb religijny odbędzie się w sobotę 24 czerwca o godzinie dziesiątej w kościele św. Eugeniusza.

Rodzina pragnie podziękować wszystkim pracownikom domów opieki w Montceau, Montcenis i Le Creusot. Żadnej tacy.

Ich syn Lucien (o ile się nie mylę) został inżynierem i mieszka w Metz. Jest aktywny w mediach społecznościowych, więc jeśli chcesz możesz spytać bezpośrednio.

[Inaki]

W wyścigu Dookoła Polski w 1949 startował też jego brat Józef. W Wyścigu Pokoju w 1950, A.Sowa był drugi na 5 etapie z Chorzowa do Cieszyna, a w generalce zajął 19 miejsce.
Drużyny były 6 osobowe, a Aleksander Sowa reprezentował FSGT / Robotniczy Związek Sportowy /, w wyścigu występujący jako Polonia Francuska.
Na tym zdjeciu brakuje jednego kolarza, ale który to A.Sowa??? Brak podpisu pod zdjęciem.

[Naczelny]

Jedyne zdjęcie, jakie mam potwierdzone:

Obstawiam zatem tego z lewej, ale głowy nie dam.

Napisałem do Pana Lucien Sowa z prośbą o potwierdzenie tożsamości jego ojca na zdjęciach.

[Eder]

Podsumowując: Alafpolak